To, co wyróżnia Cmentarz Łyczakowski to
jego nietypowe i jednocześnie niezwykłe położenie. Obszar, na którym
usytuowana jest nekropolia, opisywany jest jako: "falista rzeźba terenu o
wielu tarasowo spadających zboczach, zwieńczona kurhanowym wzgórzem".
Ogrodnicy, którzy przygotowywali teren cmentarza, z Karolem Bauerem na
czele, "znakomicie wykorzystali ten teren do wytyczenia cienistych alei,
dróg i drożyn, pomiędzy którymi usytuowano ponad 80 pól grobowych,
obramowanych soczystą zielenią specjalnie zasadzonych tu krzewów i
latorośli".
Cmentarz Łyczakowski
zajmuje powierzchnię ponad 40 ha i podzielony jest na osiemdziesiąt pól
grobowych. Ostateczny wygląd nekropolii ustalono w 1855 roku.
Na terenie Cmentarza Łyczakowskiego
we Lwowie znajduje się wiele zabytkowych nagrobków, których wartość
artystyczna jest na bardzo wysokim poziomie. Warto podkreślić, że Lwów
był miastem bardzo bogatym, co sprzyjało wznoszeniu cennych grobowców, a
także kaplic cmentaranych. Najcenniejsze pomniki, znajdujące się na
Cmentarzu Łyczakowskim zaprojektowali rzeźbiarze oraz architekci z
różnych krajów, między innymi: Hartman Witwer, Cyprian Godebski, Julian
Markowski, Leonard Marconi, czy Abel Maria Perier. Najcenniejsze pod
względem artystycznym figury ustawiono wzdłuż muru centralnego, tworząc
swoiste lapidarium.
Na Cmentarzu Łyczakowskim można
podziwiać niepowtarzalne nagrobki, na których widnieje oryginalne
zdobnictwo nagrobne. Zobaczymy tu postacie aniołów, płaczek, a także
kobiet, obejmujących sarkofagi. Na wielu nagrobkach można ujrzeć rzeźby
oraz płaskorzeźby gromnic, skrzydeł, zniczy, klepsydr oraz krzyży.
W 1861 roku na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
powstał pierwszy pomnik, sfinansowany ze składek publicznych
mieszkańców Lwowa. Co ciekawe, pomnik został wzniesiony dla młodego
polskiego pisarza, Walerego Łozińskiego. Walery Łoziński nie jest jedynym Polakiem, pochowanym na lwowskiej nekropolii. Cmentarz Łyczakowski
stanowi bowiem miejsce spoczynku wielu wybitnych Polaków - ludzi
zasłużonych dla kultury, sztuki, a także polityki. Na lewo od wejścia
głównego nekropolii znajduje się pomnik poety Seweryna Goszczyńskiego, a dalej groby zasłużonych obywateli - profesora Piotra Chmielwoskiego, pułkownika Juliusza Konstantego Ordona, działacza narodowego Stanisława Szczepanowskiego, czy artystki Anny Gostyńskiej. Ponadto, na Cmentarzu Łyczakowskim odnajdziemy nagrobki, między innymi: pisarza Karola Szajnochy, rzeźbiarza Tadeusza Barącza, poety Władysława Bełzy, kompozytora Jana Galla, malarza Artura Grottgera, poetki Marii Konopnickiej, muzyka Stanisława Niewiadomskiego, czy pisarki Gabrieli Zapolskiej.
Po
zakończeniu wojny, groby pozbawione opieki były dewastowane i stopniowo
ulegały zniszczeniu. W ostatnich latach, dzięki staraniom oraz
zaangażowaniu polskich władz i rodzin, odnowiono wiele zniszczonych
zabytkowych nagrobków.
Obecnie Cmentarz Łyczakowski we Lwowie ma status muzeum. Nowe pochówki mogą odbywać się tylko za specjalnym zezwoleniem dyrekcji cmentarza.
fot. Emilia Guźnik
Źródło informacji: www.lwow.home.pl, www.wikipedia.pl, cytaty: www.lwow.home.pl za: Stanisław Nicieja, "Cmentarz Łyczakowski we Lwowie" 1988,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz